ŞAH DAMARI (KAROTİS) TIKANIKLIKLARI
Şah damarı (karotis) vücudun en önemli ve büyük damarı olan aort damarından beyine temiz kanı götüren sağlı sollu 2 adet en önemli ve büyük atardamardır. Şah damarının tıkanıklıkları beyin fonksiyonlarının bazılarının kaybı ve geçici ya da kalıcı felç ile sonuçlanabilir. En önemli nedeni damar sertliğidir (ateroskleroz). Özellikle kalp damarlarında darlığı olan insanlarda şah damarı tıkanıklığı da sık görülür.
BELİRTİLER
Karotis darlık ya da tıkanıklıklarının çoğu belirti vermeden kontrol amaçlı yapılan renkli doppler ultrasonografide saptayabilirler. Bir kısmında ise baş dönmesi ve bir tarafında uyuşma şikayetleri yapabilir. Diğer bir kısım hastada geçici ya da kalıcı felç gelişebilir. Şah damar tıkanıklığında felç veya inmeye neden darlık olan şey bölgedeki damarı daraltan plaktan parçalar koparak beyindeki bir bölgenin kan akımının durmasıdır. Bu kan akımı bozulan beyin bölgesi çalışmaz hale gelir. Gelip geçici hafif şeklinde bu bulgular geçicidir ve geçici iskemik atak (TIA) olarak adlandırılır. Bir grup hastada bu bulgular kalıcı felç şeklinde olabilir. Ölümlede sonuçlanabilir.
TEŞHİS:
Hastanın şikayetleri ve muayene bulguları sonucunda kesin tanı koymak için görüntüleme yöntemlerine başvurmak gerekir.
– Boyun renkli doppler ultrasonografisi,
– MR anjiografi
– BT anjiografi
– Klasik anjiografi, tanıda kullanılan görüntüleme yöntemleridir.
TEDAVİ YÖNTEMLERİ:
Kritik olmayan darlıkların tedavisinde sigara ve alkolün bırakılması, kolesterolun kontrol altına alınması, hipertansiyon, diyabetes mellitus ( şeker hastalığı) gibi hastalıklar var ise uygun şekilde kontrol altında tutulması çok önemlidir. Kritik darlıkların tedavisinde açık ameliyat (karotis endarterektomisi) ya da kapalı (endovasküler = kansız=anjio yöntemi) yöntemi uygun hastalarda uygulanabilir.
ENDOVASKÜLER YÖNTEM:
Endovasküler yöntemde kasık bölgesi lokal anestezi ile uyuşturulup özel iğnelerle kasık atardamarına girilir. Anjiyografi çekilip darlığın yeri belirlenir. Stentleme öncesi küçük parçacıkların beyin kan dolaşımına geçmesini önlemek için geçici bir filtre takılır. Daha sonra darlık bölgesine kendiliğinden açılan stent (metal borucuk) yerleştirilerek darlık açılır. Stentleme işlemi de açık cerrahiyle eş değerde başarılı bir yöntemdir. Hastaların işlem sonrası bir gün hastanede yatması yeterlidir.
Resim 1: Şah Atardamar Tıkanıklığı Endovasküler Tedavi Öncesi ve Sonrası Görüntüsü
Sağlıklı ve mutlu günler dileriz.
“Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.”